Główne rozróżnienia pomiędzy czterema terapiami z tzw. trzeciej fali

Autor Christina Chwyl | Źródło
Polska wersja Paweł Dyberny

4 terapie trzeciej fali – RO DBT, DBT, ACT oraz CFT – posegregowane wedle głównego problemu, docelowej populacji, podłoża i inspiracji badawczych, głównego celu pracy, listy celów terapeutycznych oraz funkcji relacji terapeutycznej.

Christina Chwyl

	Radykalnie Otwarta Dialektyczna Terapia Behawiorana (RO DBT)	Terapia Dialektyczno-Behawioralna (DBT)	Terapia Akceptacji i Zaangażowania (ACT)	Terapia Skoncentrowana na Współczuciu (CFT)
Główny problem	Samotność	Rozregulowanie emocjonalne	Brak elastyczności psychologicznej	Ewolucja sprawiła, że ludzie mają takie mózgi, które zwiększają ryzyko wystąpienia problemów emocjonalnych.
Docelowa populacja	Ludzie cierpiący z powodu nadmiernej kontroli emocjonalnej (np. oporna na terapię depresja, jadłowstręt psychiczny, osobowość obsesyjno-kompulsyjna, unikowe zaburzenie osobowości oraz zaburzenia ze spektrum autyzmu)	Ludzie cierpiący z powodu niedostatecznej behawioralnej i emocjonalnej kontroli (np. zaburzenie osobowości z pogranicza i unikowe zaburzenie osobowości, bulimia oraz zaburzenie afektywne-dwubiegunowe)	Model transdiagnostyczny	Model transdiagnostyczny (pierwotnie opracowany, by pomagać ludziom z wysokim poziomem wstydu i samokrytycyzmu)
Podłoże badawcze	Funkcje emocji ułatwiające komunikację i nawiązywanie bliskich relacji społecznych	Nauki behawioralne, filozofia dialektyczna, praktyka Zen	Zasady behawioralne i ewolucyjne, w tym teoria ram relacyjnych, skoncentrowana na języku i treściach poznawczych	Psychologia ewolucyjna, neurofizjologia troski i psychologia społeczna
Główny cel	Prospołeczne sygnalizowanie, zaufanie i potrzeba przynależności, społeczne poczucie więzi	Regulacja emocji i zrównoważone podejście, więcej efektywnego zachowania	Umiejętność podejmowania działań zgodnych z długookresowymi wartościami zamiast z krótkookresowymi myślami i uczuciami	Kultywowanie współczującego poczucia “ja,” które jest zmotywowane i zdolne do tego, by zmniejszać cierpienie w sobie i u innych ludzi.
Cele terapii	“Radykalna otwartość” (otwartość na nowe doświadczenie, elastyczne reagowanie i więzi społeczne) “Poznawanie siebie” i zdrowe poczucie zwątpienia w siebie (otwartość na negatywną informację zwrotną)	Umiejętności związane z tolerancją na dolegliwości psychiczne Umiejętności regulacji emocji Umiejętności związane z uważnością Skuteczność interpersonalna	Elastyczność psychologiczna: Kontakt z bieżącą chwilą Gotowość do doświadczania Obserwowanie myśli bez brania ich na dosłownie Elastyczne zmienianie perspektywy Podejmowanie działań w zgodzie z wartościami	Pielęgnowanie współczucia wobec siebie, innych oraz sytuacji I emocji które stanowią wyzwanie, włączając w to: Życzliwość i troskę Odwagę Mądrość itd.
Relacja terapeutyczna	Silne przymierze terapeutyczne, w którym terapeuta pełni rolę “ambasadora plemienia” pomagając klientom ponownie dołączyć do plemienia Modeluje życzliwość, współpracę, wesołość, przyjacielskie zaczepianie i zrelaksowany, przyjacielski język ciała Rozłam i naprawianie przymierza postrzegane jako niezbędne i cenne Rozłamy w przymierzu postrzegane są jako szanse, by uczyć się, że konflikt może sprzyjać wzmacnianiu zażyłości	Silne przymierze terapeutyczne obejmujące uprawomocnienie, serdeczne zaangażowanie, odsłanianie siebie i autentyczność zrównoważoną rozwiązywanie problemów	Silne przymierze terapeutyczne zapewnia możliwość pomagania klientom w rozwijaniu elastyczności psychologicznej	Silne przymierze terapeutyczne, w ramach którego terapeuta modeluje współczucie i stwarza poczucie bezpieczeństwa w ramach relacji terapeutycznej Podejście depatologizujące i zmniejszające poczucie wstydu